Erdoğan’ın Rusya ziyareti neden Almanya’yı ilgilendiriyor?

Beril DedeoÄŸlu - STAR

CumhurbaÅŸkanı’nın Rusya’ya ziyareti öncesinde yapılan bazı yorumlar, ülkemizde yaÅŸananlar ile küresel güç mücadelesi arasında bir baÄŸlantı olup olmadığını düşündürüyor.

Kaynağı tam olarak bilinemese de CumhurbaÅŸkanı’nın yapacağı ziyaretin Almanya’nın “uykularını” kaçırdığı yönünde bazı haberler var. Öncelikle belirtelim, bu türden haberlerin kaynağı genellikle Rusya oluyor ve sanki bu kez de öyle; tabi emin deÄŸiliz.

Çok deÄŸil, sadece bir kaç ay önce Almanya’da Merkel’in özellikle mülteciler konusundaki politikalarını eleÅŸtiren aşırı saÄŸcı kesimleri Rusya’nın desteklediÄŸi ileri sürülmüştü. Bu tür iddiada bulunan basın yayın organlarının etkili olanlarının adresi ise BirleÅŸik Krallık olmuÅŸtu. O dönemde BirleÅŸik Krallık’ın AB’nin ve özellikle de Almanya’nın göçmen politikasını eleÅŸtirdiÄŸi bilindiÄŸinden, Almanya üzerinde baskı kurmak için Rusya’nın kullanıldığı yorumları yapılmıştı.

Bu geliÅŸmelerin ardından NATO, DoÄŸu Avrupa’daki askeri varlığını artırma kararı almış ve Merkel de bu durumu Rusya’nın yarattığı güvensizlik ortamına baÄŸlamıştı.

Rusya, dost mu düşman mı?

Rusya Ukrayna’yı ikiye bölüp Kırım’ı iÅŸgal edince deÄŸil de, Suriye’ye müdahale edince DoÄŸu Avrupa’ya asker yığma kararı alınması ilginç. Bu, Rusya’nın Avrupa’dan çok bazı Avrupa ülkelerinin çıkar alanlarını tehdit ettiÄŸi kanaatinin göstergesi. 

Bu geliÅŸmelerin ardından Merkel’in bazı açıklamalarına bakılırsa, aslında NATO’nun adeta Rusya’yı tehdit eder gibi bir tavra girmesinin nedeni Rusya. Yani, Rusya “çanak” tutmasaymış, Almanya NATO kararına direnebilirmiÅŸ gibisinden. 

Bu yorumu yapma nedenimiz, Merkel’in küresel güvenliÄŸin önce NATO’dan, ardından NATO-Rusya iliÅŸkilerinin geliÅŸtirilmesinden geçtiÄŸini savunması. 

EÄŸer bu görüş doÄŸru ise o zaman ErdoÄŸan’ın Rusya ziyaretinin Almanya’da bir uyku sorununa yol açmaması gerekir. Ne de olsa Türkiye bir NATO ülkesi ve Rusya-NATO iliÅŸkilerinin normalleÅŸmesinde en önemli rolü oynayabilecek ülke. Ama hem NATO-Rusya iliÅŸkileri düzelsin hem de Türkiye-Rusya iliÅŸkileri artmasın deniyorsa, o zaman soruları baÅŸka türlü sormak gerekir.

Almanya, dost mu düşman mı?

Belki Almanya, NATO-Rusya iliÅŸkileri sadece Almanya üzerinden geliÅŸsin, baÅŸka NATO ülkeleri bu iÅŸe karışmasın istemiÅŸtir. Belki, Türkiye’de darbe olur, darbe olan Türkiye’nin Avrupa kurumlarında yeri olmaz, hatta NATO üyeliÄŸi bile tartışılır ve bu arada da Rusya-Türkiye iliÅŸkilerinin normalleÅŸmesi NATO hesabına yazılmaktan çıkar diye düşünülmüştür.

Belki, tüm hesaplar Türkiye’deki darbe giriÅŸiminin baÅŸarılı olacağı üzerinden yapılmış ve darbe gerçekleÅŸmese de gerçekleÅŸseydi ne yapılacaktıysa o yapılmaya devam edilmeli kararı alınmıştır. Belki tam da bu nedenle hala darbe suçluları deÄŸil, maÄŸdurları insan hakları konusunda eleÅŸtirilmeye devam etmektedir. Ve yine belki Almanya’daki Der Spiegel Dergisi, Türkiye’nin Batı’dan uzaklaşıp Rusya bloÄŸuna kayacağını iddia ederek keÅŸke öyle olsa demeye getiriyordur.

Türkiye’nin bir yere kaydığı yok ama eÄŸer Batı dünyası ile arasına mesafe koyarsa bunun en büyük sorumlusunu, ülkeyi Avrupa’nın dışına iten Almanya’da aramak gerekir. Türkiye AB’ye girebilseydi, muhtemelen AB-Rusya iliÅŸkilerinin kaptanı olurdu. 

Türkiye’yi DoÄŸu-Batı bağının dengeleyicisi olmaktan çıkarma çabalarına su taşımamak lazım. Zira bu, bize deÄŸil bizden boÅŸalacak alanı kaplamaya çalışana yarar. Neyse ki ÅŸimdilik Putin Türkiye üzerinden olumlu bir pozisyon alıyor. Ama bu bir “çekiÅŸtirme” siyaseti de olabilir; dolayısıyla Türkiye’nin en dikkat edeceÄŸi konunun Almanya-Rusya iliÅŸkisi olduÄŸu söylenebilir.